Mịt mù đường đến thỏa thuận hòa bình
Phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine một lần nữa từ chối giải giáp vũ khí, đồng thời dọa mở các cuộc tấn công chống Israel tại Bờ Tây. Động thái này diễn ra chỉ vài ngày trước khi phong trào này chính thức chuyển giao quyền kiểm soát Dải Gaza cho chính phủ Palestine, khiến con đường đi đến thỏa thuận hòa bình giữa Hamas và phe Fatah thêm mịt mù.
Hamas, phong trào Hồi giáo nắm quyền kiểm soát Dải Gaza trong thập niên qua, đang nỗ lực chấm dứt mối thù hằn lâu dài với chính phủ Tổng thống Palestine, Mahmud Abbas của phe Fatah. Một thỏa thuận hòa giải chính trị đã được hai bên ký kết. Thời hạn đầu tiên đã được đáp ứng, khi Hamas trao quyền kiểm soát các cửa khẩu biên giới của Gaza cho chính quyền Palestine vào ngày 1-11. Kế tiếp, thời hạn quan trọng hơn là vào ngày 1-12 tới. Theo kế hoạch được thống nhất trong thỏa thuận hòa giải chính trị, Hamas dự kiến sẽ chuyển giao quyền kiểm soát hoàn toàn Dải Gaza cho chính quyền Palestine tại Bờ Tây hiện do Israel chiếm đóng vào ngày 1-12 tới.
Nhưng tham vọng vũ trang mạnh mẽ của Hamas có thể “giết chết” tất cả những nỗ lực này. Vấn đề nằm ở chỗ thỏa thuận được ký kết hôm 12-10 tại Cairo không xác định rõ tương lai của Lữ đoàn Ezzedine al-Qassam. Khi đề cập đến Lữ đoàn Ezzedine al-Qassam tại một cuộc họp báo hôm 27-11 ở Gaza, ông Khalil al-Hayya, thủ lĩnh của Hamas tại Gaza nhấn mạnh: “Vũ khí của phong trào kháng chiến là vấn đề không thể đưa ra bàn thảo. Vũ khí sẽ được chuyển tới Bờ Tây để chiến đấu chống lại sự chiếm đóng của Israel. Phản kháng lại sự chiếm đóng là quyền của chúng tôi”.
Nhiều lo ngại bùng lên khi những tranh cãi này có thể làm trật bánh thỏa thuận được chờ đợi bấy lâu nay, trong đó, ông Abbas cảnh báo sẽ không chấp nhận một tình huống tương tự như Hezbollah ở Lebanon, nơi lực lượng quân đội của nhóm Shiite này nắm giữ quyền lực lớn hơn so với chính phủ.
Rõ ràng, những khác biệt cơ bản giữa Fatah và Hamas về cách theo đuổi mục tiêu Palestine - ngoại giao hoặc thông qua cuộc kháng chiến vũ trang - sẽ ngăn cản hòa giải. Hồi tuần trước, Hamas, Fatah và 11 phe cánh chính trị khác của Palestine đã tổ chức vòng đối thoại hòa giải mở rộng kéo dài 2 ngày. Nhưng vòng đối thoại này đã không thể giải quyết được các vấn đề quan trọng để chấm dứt hơn 10 năm chia rẽ trong nội bộ Palestine.
THANH VĂN